Bergweide, Kloosterlanden - Hanzepark, Veenoord

2.4.1 Binnen het plangebied

Bergweidedijk-Zuid
Deze toekomstige bedrijfslocatie aan de Bergweidedijk ligt aan de zuidkant van Deventer bij de verknoping van de rijksweg A1 met de Zutphenseweg. Deze en de oostelijk ervan gelegen aansluiting, de Siemelinksweg, verbinden de stad met het rijkswegennet ofwel met de rest van Nederland. Het is de locatie waar Deventer via de A1 verbonden is met de rest van Nederland. Dit maakt de locatie bijzonder: voor veel automobilisten zal deze bedrijfslocatie één van de eerste aangezichten op Deventer zijn. Vooruitlopend op dit bestemmingsplan is in 2010 het bestemmingsplan Bergweidedijk Zuid vastgesteld, waarin juridisch is geregeld dat het gebied in kan worden gevuld met kwalitatief hoogwaardige bebouwing. Aan de zijde van de Zutphenseweg kan een hoogteaccent van maximaal 34 meter komen, ter ondersteuning van het huidige accent van de 'Poort van Deventer'. De overige bebouwing heeft een maximale hoogte van 14 meter en volgt globaal de contour van de kromming van de Schipbeek en de afrit van de A1. Er is een bepaling opgenomen die ertoe strekt dat op de strook tussen de Poort van Deventer en de A1 alleen gebouwen mogen worden opgericht ten behoeve van bij een bedrijf behorende kantoren, toonzalen, ateliers en daarmee gelijk te stellen bedrijfsonderdelen met een representatieve, administratieve of artistieke functie. Hiermee wordt gewaarborgd dat aan de zijde van de Zutphenseweg alleen die onderdelen van een bedrijf worden gerealiseerd die in het algemeen worden beschouwd als representatief en daarmee kwalitatief hoogwaardig. De bouwhoogte voor dit deel van het plangebied is afgestemd op die van de Poort van Deventer zodat er geen afbreuk wordt gedaan aan de uitstraling van dat gebouw.

Omdat dit bestemmingsplan het bestemmingsplan "Bergweidedijk-Zuid" vervangt, wordt, gezien de bijzondere locatie, de beeldkwaliteitparagraaf uit het bestemmingsplan Bergweidedijk-Zuid overgenomen. Deze paragraaf vormt een aanvulling op de gemeentelijke welstandsnota en is hiermee het beoordelingskader voor omgevingsvergunningen.

Beeldkwaliteit
Met de realisatie van Bedrijvenpark A1 verandert de stedenbouwkundige betekenis van de aansluiting A1/Zutphenseweg en omgeving. Naast een entree tot de stad krijgt het gebied een betekenis als schakel tussen Deventer ten noorden én ten zuiden van de A1. De ontwikkeling van de bedrijfslocatie biedt hier kansen om de wereld van de A1 en de stad op een meer vanzelfsprekende manier met elkaar te verknopen. Het verzilveren ervan is een eerste opmaat om de betekenis van de aansluiting A1/Zutphenseweg en omgeving als entree en schakel te versterken.

Het idee is om de bedrijfslocatie een herkenbare entiteit met een eigen gezicht te laten zijn, die ruimtelijk anticipeert op de wereld van zowel de infrazone A1, de groene vinger als de Zutphenseweg. Uitgangspunt is om de bebouwing visueel-ruimtelijk in de groene vinger in te bedden en daarmee los te houden van het bedrijventerrein Hanzepark. De bedrijfslocatie aan de Bergweidedijk zal zo ruimtelijk een intermediair kunnen vormen tussen de verschillende werelden.
Aan de Zutphenseweg vormt de nieuwbouw van de bedrijfslocatie aan de Bergweidedijk samen met het gebouw van de Kamer van Koophandel (en eventueel een op termijn nog te realiseren bedrijfsgebouw aan de westzijde van de Zutphenseweg) een ruimtelijke compositie, die de entree van de stad markeert.

De bedrijfslocatie vormt stedenbouwkundig en architectonisch een eenheid. Voor de bebouwing zijn in principe twee opties denkbaar: één gebouw (alles onder één dak) of een ensemble van gebouwen waarvan de verschillende onderdelen door situering, architectonische vormgeving en materiaalgebruik tot een samenhangend geheel worden gesmeed.

Het belang van de ruimtelijke continuïteit van de groene vinger c.q. de ecologische verbindingszone versus de 'stedenbouwkundige schakelfunctie' vereist een subtiel samenspel tussen bebouwing en inrichting van de buitenruimte (beplanting, natuurontwikkeling, zichtlijnen etc.). Kortom gebouw(en) en inrichting van de buitenruimte zijn op elkaar afgestemd.

Aan de zijde van de Bergweidedijk vormt het groen de overgang tussen de nieuwbouw en de bestaande gebouwen aan de noordzijde van de straat. De bedrijfslocatie ligt daarmee ruimtelijk 'los' van het overige deel van het bedrijventerrein. Dit wordt versterkt door met de architectuur van de nieuwbouw niet op de architectuur van de overzijde te anticiperen, maar het een eigen gezicht te geven.

Aan de zijde van de A1 volgt de bebouwing op enige afstand de gekromde lijn van de afrit c.q. de dijk. Overeenkomstig de overige gebouwen langs de A1 heeft de bebouwing geen oriëntatie door middel van een representatieve gevel op de A1. De bebouwing gaat wel mee met de stoerheid en vormentaal van de snelweg. Dit vereist o.a. eenvoud en eenheid in de architectuur van de bebouwing aan de A1-zijde.

De architectuur van de bebouwing is eigentijds en met name aan de zijde van de Zutphenseweg representatief en expressief. Het streven zou moeten zijn om hier voor de toekomst een gebouw of een ensemble van gebouwen met een iconische waarde te realiseren; dit alles zonder schreeuwerig en opdringerig te worden.

Vanuit bedrijfsvoering noodzakelijke elementen aan de buitenzijde van het gebouw (bijvoorbeeld docks) en reclame-uitingen maken integraal onderdeel uit van de architectuur van het gebouw.

De inrichting van de buitenruimte zal de groene inbedding van de nieuwbouw moeten garanderen. Dit betekent dat:

Aan de noord-, oost- en zuidzijde zoveel mogelijk wordt aangesloten op de beplanting, natuur, waterpartijen van het aangrenzende deel van de groene vinger;

Aan de zijde van de snelweg en de Zutphenseweg geen verharding wordt aangebracht;

Het parkeren zich grotendeels aan de westzijde van Bergweidedijk concentreert onder een groen dak van bomen en sluit aan op het parkeren bij de Kamer van Koophandel;

De bebouwing vanaf de Bergweidedijk wordt ontsloten. Het aantal en de breedte van de toegangen wordt beperkt tot wat vanuit bedrijfsvoering minimaal noodzakelijk is;

Waar mogelijk wordt gekozen voor een inheemse beplanting en natuurlijk beheer;

Waar mogelijk natuurlijke erfafscheidingen worden toegepast en hekwerken zoveel mogelijk integraal worden opgenomen in de inrichting van de buitenruimte.

Westfalenstraat en omgeving
De voormalige vuilstort tussen de Westfalenstraat en de woonwijk de Snippeling is gesaneerd. Het gebied heeft een oppervlakte van ongeveer 7 hectare en is inmiddels deels uitgegeven als bedrijventerrein. Hiermee is een kans benut om het bestaande bebouwde gebied van het bedrijventerrein beter te benutten.

Ook is hiermee voldaan aan de doelstellingen van de revitalisering en herstructurering van de bedrijventerreinen, zoals het behoud en het versterken van de bedrijvigheid en werkgelegenheid en het verbeteren van de uiterlijke verschijning.

Daarnaast leidt het ontwikkelen van deze locatie tot spaarzaam omgaan met beschikbare ruimte aan de stadsrand, hetgeen past binnen het streven naar intensivering van het ruimtegebruik binnen bestaande (bedrijven)locaties.

Vooruitlopend op dit bestemmingsplan is in 2007 het voorontwerp bestemmingsplan "Westfalenstraat e.o." vastgesteld. Dit voorontwerp bestemmingsplan voorziet in de voorgenomen ontwikkeling van de 7 hectare en heeft de grondslag gevormd voor enkele vrijstellingen op grond van artikel 19, tweede lid, van de Wet op de Ruimtelijke Ordening. Het voorontwerp bestemmingsplan "Westfalenstraat e.o." is opgenomen in het voorliggende bestemmingsplan.

Kleine Driehoek Deventerweg/Schipbeek

Dit gebied bij de entree van de stad is een groen gebied met een open structuur. Het gebied dient als zodanig behouden te blijven, waarbij de achterliggende bebouwing met horecafuncties in het zicht ligt, maar niet beeldbepalend aanwezig is. In principe fungeert het gebied als overgang naar het stedelijk gebied.

Grote Driehoek Deventerweg/Teugseweg

Het gebied tussen de Kieftenbeltkolk, de Teugseweg en de Deventerweg heeft een agrarische functie. De hier voorkomende agrarische bedrijvigheid en de bestaande bebouwing zijn als zodanig bestemd. Een eventuele andere invulling van dit gebied is thans niet aan de orde.

Parkeerruimte vrachtwagens (truckparking)

Transportbedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor het op ordentelijke wijze parkeren van (hun) vrachtwagens, waarvan de chauffeurs in Deventer wonen of die Deventer als bestemming hebben. Buiten dagdienst en in de weekenden blijven veel vrachtwagens op straat geparkeerd. Het betreft in toenemende mate ook vrachtwagens met een buitenlandse herkomst. De chauffeurs verblijven ofwel thuis dan wel in de cabine van hun wagen ergens op de bedrijventerreinen. De laatste categorie om verplicht te rusten, te overnachten of om te wachten voor het laden of lossen. Dit parkeren moet vervolgens veilig zijn zonder overlast voor de omgeving van de geparkeerde wagens.

Uit de resultaten van een onderzoek van Transport en Logistiek Nederland (TLN) blijkt dat zowel capaciteitsgebrek als criminaliteit op Europese parkeerplaatsen een steeds groter probleem wordt. In 2008 is door het beveiligingsbedrijf dat de collectieve beveiliging op de bedrijventerreinen verzorgt, op twee opeenvolgende doordeweekse nachten een telling gedaan. Er stonden gemiddeld per nacht 45 geparkeerde vrachtwagens. De vrachtwagens vergroten de onveiligheid op de terreinen, omdat ze het zicht op achterliggende bedrijven afschermen en de chauffeurs laten nogal eens zwerfvuil achter.

Het realiseren van een centrale voorziening, bewaakt en uitgerust met sanitaire voorzieningen vermindert de overlast, maar vergroot tevens de veiligheid van de chauffeurs zoals hierboven aangegeven.

Voor Deventer truckparking gelden de volgende uitgangspunten:

• lage kosten voor de gebruiker;

• geen extra toestroom van vrachtwagens;

• makkelijk bereikbaar;

• schoon en veilig.

Er is behoefte aan een kleinschalige truckparking zonder uitgebreide voorzieningen. Een parkeervoorziening op een bedrijventerrein met enkele basisvoorzieningen. Dit terrein dient uiteindelijk plaats te bieden aan circa 25-50 vrachtwagens maar in eerste instantie in ieder geval aan 25. Naast parkeerruimte is er uiteraard manoeuvreerruimte nodig. Het dient een goed verlicht en beveiligd terrein te zijn, dat bovendien goed bereikbaar is. De toegang tot het terrein moet geregeld worden.

2.4.2 Buiten het plangebied

Havenkwartier
Het Havenkwartier heeft alle potentie om geleidelijk te worden herontwikkeld tot een gemengde wijk met een mengeling van stedelijke woon- en werkfuncties. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de uitstekende ligging van het gebied ten opzichte van de binnenstad, de uitvalswegen, het water en het buitengebied. De komende 10 jaar zal deze herontwikkeling plaatsvinden. Het te ontwikkelen bestemmingsplan zal ruimte moeten bieden aan een ruim scala van bedrijvigheid nabij het Havenkwartier. Daarbij is wel van belang dat deze geen (extra) milieudruk met zich meebrengen.

Rivierenwijk
De noordzijde van het bedrijventerrein grenst deels aan de Snipperlingsdijk. Aan de overzijde van de Snipperlingsdijk ligt de woonwijk Rivierenwijk. De Rivierenwijk is ontstaan tussen de jaren '20 en '70 van de vorige eeuw, en wordt op dit moment geherstructureerd. Hierbij wordt bestaande bebouwing gedeeltelijk gesloopt en wordt vervangende nieuwe woonbebouwing gepleegd in de vorm van onder andere eengezinswoningen en appartementen. De aanwezigheid van een woonwijk langs de gehele breedte van de noordgrens van het plangebied is een beperkende factor op de bedrijvigheid die in het plangebied kan plaatsvinden. Hierbij spelen vooral geluidsbelasting en externe veiligheid een rol.

Hoornwerk
Het Hoornwerk was een oude woonwijk die aan de noordwestzijde vrijwel aansluitend aan het bedrijventerrein Bergweide ligt. Deze wijk wordt geheel gerenoveerd. Alle reeds gesloopte eengezinswoningen worden in de komende jaren vervangen door nieuwe eengezinswoningen, huurappartementen en seniorenwoningen, al dan niet in combinatie met zorgfuncties. De realisatie van woningen in het toekomstige Hoornwerk is van invloed op het huidige en toekomstige gebruik van het bedrijventerrein Bergweide. Diverse milieutechnische aspecten vormen hierbij belangrijke randvoorwaarden.