Ruimte voor de Rivier

5.2 Hengforderwaarden

In de Hengforderwaarden staan de natuurwaarden en de versterking daarvan centraal. Inzet van de maatregelen in de Hengforderwaarden is de verbetering van de waterkwaliteit in dit gebied, het verbeteren van de doorstroming van het gebied en het opnemen van het gebied in het landschap en de dynamiek van de rivier en de hanken.

In het plan is een open verbinding tussen het water van de IJssel en dat van de Hengforderwaarden geprojecteerd. Deze ligt direct ten zuiden van het bestaande militaire terrein en is één kribvak breed. Om vaarrecreatie vanaf de IJssel te voorkomen is de opening afgesloten met een bollenlijn. De elementen die behoren bij de IJssellinie worden niet aangetast. De oeverzone tussen de Hengforderwaarden en de IJssel blijft verder onvergraven en zal zich onder een extensief begrazingsbeheer (vanuit de Hengforderwaarden) doorontwikkelen tot een half-open natuurlijke oeverwal. Aan de zuidzijde van het gebied worden de bestaande wateren verlengd en omgevormd tot uiteinden van hanken. De kades langs de zuidzijde van de Hengforderwaarden worden verwijderd, net als andere dwars op de stroming liggende restkades in het gebied. De wateren worden zo tot meer aaneengesloten hanken. Vrijkomende grond wordt gebruikt om eilanden te vergroten, waarbij in locatie en profilering rekening wordt gehouden met de beoogde doorstroming. De eilanden zullen begroeid raken met zachthoutooibos. De bodemdiepte van bestaande wateren wordt niet gewijzigd. In de geschetste situatie zal het water van de Hengforderwaarden circa 45 dagen meestromen met de rivier. De waterstandsdynamiek zal door de maatregelen in de hele uiterwaard toenemen, waardoor ook kleinere hoogwatergolven (ook 's zomers) in de hele uiterwaard zullen kunnen doordringen. Dat zal ook gelden voor de graslanden tussen het huidige ooibos en de dijk. Deze graslanden houden een extensief begrazingsbeheer. Voor de ooibossen geldt een niets-doen beheer. Het wilgenooibos in de oude kleiputten zal zich spontaan mogen doorontwikkelen. Dood hout en omvallende bomen worden niet geruimd. Op enkele strategische plaatsen wordt de begroeiing verwijderd. Zo wordt voorgesteld om in afstemming met Defensie de opgaande begroeiing op en rond de kade direct ten noorden van het gebied te verwijderen. Het kan de moeite waard zijn om te verkennen wat selectieve kap binnen het bosje nabij de dijk aan de zuidzijde van de Hengforderwaarden kan betekenen voor de doorstroming richting het grazige gebied langs de dijk. De bestaande Aalscholverkolonie wordt zoveel mogelijk ontzien en zal zich verder kunnen ontwikkelen op het beboste eiland tussen de beide hanken door de uiterwaard, evenals op de nieuwe eilandjes. Het gebied blijft ontoegankelijk, met uitzondering van het pad naar de reeds aanwezige vogelhut, die voor de aanleg van de geulen iets verplaatst zal moeten worden. De Hengforderwaarden blijven in beheer bij Staatsbosbeheer.