Herinrichting Zandwetering nabij Diepenveen

4.3.1 Archeologie

Prehistorie

In beide gebieden zijn geen resten uit de prehistorie bekend. Dit betekent niet dat er met zekerheid geen resten uit de prehistorie kunnen worden aangetroffen. De gebieden liggen op de hogere gronden langs de IJssel. Op deze hogere gronden zijn in het verleden archeologische vondsten uit de prehistorie gedaan. Ten zuiden van de gebieden zijn diverse vondsten uit de prehistorie bekend. Hier zijn onder andere urnen gevonden en daarom wordt in dit gebied uit gegaan van de aanwezigheid een urnenveld uit de late bronstijd en vroege ijzertijd. Ook is nederzettingsaardewerk uit de ijzertijd gevonden. Daarom zijn in de delen met een middelhoge verwachting resten uit deze perioden te verwachten.

Middeleeuwen

In beide gebieden zijn geen resten uit de middeleeuwen bekend. Dit betekent niet dat er met zekerheid geen resten uit de middeleeuwen kunnen worden aangetroffen.

Nieuwe tijd

In beide gebieden zijn geen resten uit de nieuwe tijd bekend. In de omgeving ligt een aantal historische boerderijen. Rond deze boerderijen is een bufferzone van 100 m aangegeven waarin oudere voorgangers en randverschijnselen van het erf worden verwacht. Geen van de bufferzones ligt in één van beide gebieden.

Verwachting, selectie

Laage Diepenveen: Dit deelgebied heeft een grotendeels middelhoge verwachting. De percelen 6035, 6430 en 6429 hebben een matige verwachting. Gebieden die op basis van de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Deventer een middelhoge en hoge verwachting hebben, dienen in het bestemmingsplan opgenomen te worden met de dubbelbestemming archeologische verwachting. Voor de voorwaarden die hier van toepassing zijn, wordt verwezen naar de planregels.

Retentie Randerpad: Dit deelgebied heeft grotendeels een matige verwachting, alleen het westelijke deel van het bestemmingsplangebied en delen van de noordelijke grens hebben een middelhoge verwachting. Gebieden die op basis van de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Deventer een middelhoge en hoge verwachting hebben, dienen in het bestemmingsplan opgenomen te worden met de dubbelbestemming archeologische verwachting. Voor de voorwaarden die hier van toepassing zijn, wordt verwezen naar de planregels.

Verlegging zijwatergang ten noorden van Roobrug: Dit deelgebied heeft grotendeels een middelhoge verwachting, alleen het westelijke deel van het bestemmingsplangebied heeft een matige verwachting. Gebieden die op basis van de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Deventer een middelhoge en hoge verwachting hebben, dienen in het bestemmingsplan opgenomen te worden met de dubbelbestemming archeologische verwachting. Voor de voorwaarden die hier van toepassing zijn, wordt verwezen naar de planregels.

4.3.2 Rijks- en Gemeentelijke monumenten

Er bevinden zich in het plangebied geen rijks- dan wel gemeentelijke monumenten. Er is vanuit de gemeentelijke discipline wel een algemene gebiedsbeschrijving beschikbaar en daarbij zijn onderstaande bevindingen vastgelegd.

Toen de boeren zich in de middeleeuwen in het gebied gingen vestigen waren de hoge delen van de dekzandruggen geschikt voor landbouw.

Om de lager gelegen delen ook te kunnen benutten werden sloten en weteringen gegraven om het overtollige water af te voeren. De verschillende waterlopen werden met elkaar verbonden en uiteindelijk ontstond een stelsel van sloten en weteringen, die hier ook wel –graaf of –leide heten, waardoor het hele gebied tussen Bathmen en Diepenveen afwaterde. Door de aanleg van de IJsselbandijk in de 14e eeuw werd de afwatering van de laaggelegen gebieden van Salland bemoeilijkt. Weliswaar werden op verschillende plaatsen in de IJsseldijk uitwateringssluizen aangelegd, zoals bij Randerzijl, maar kennelijk voldeed de situatie niet. De Zandwetering werd parallel aan de dijk naar het noorden verlengd en mondt bij Zwolle in het Zwartewater uit.

De Zandwetering ontspringt in de Gooiermars, loopt dan in westelijke richting en buigt ten zuiden van Diepenveen naar het noorden af. Bij Deventer vormt de waterloop de noordelijke begrenzing van de stad en is daar verbreed. Bovendien zijn er in 2007 poelen, plassen en moerasjes aangelegd om de belevingswaarde en de ecologische betekenis te vergroten. Hierdoor is het karakter van de Zandwetering als gegraven waterloop hier en daar niet duidelijk meer herkenbaar.